ฟ้องหมอ + ราตรีศรีตรัง ครั้งที่4

โดย พญ.ชัญวลี ศรีสุโข chanwaleesrisukho@hotmail.com

ต้นเดือนพฤศจิกายน 2550 ที่ จ.ปทุมธานี ญาติคนไข้ไม่พอใจการรักษาญาติที่ป่วยด้วยโรคชรา ได้ต่อว่าหมอว่า อาการคนไข้ไม่ดีขึ้นเลย สถานที่ก็แออัด ร้อนอบอ้าว หมอหญิงไม่ต่อล้อต่อเถียง ได้เดินหนี ญาติจึงเดินเข้ามากระชากคอเสื้อหมอ บีบคอ และตบซ้ำ (สำนักข่าวที-นิวส์)

ต้นเดือนธันวาคม 2550 ศาลทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช พิพากษาจำคุกแพทย์หญิงโรงพยาบาลร่อนพิบูลย์ หลังฉีดยาชาให้คนไข้เพื่อผ่าตัดไส้ติ่ง ศาลพิพากษาว่าแพทย์หญิงผิดจริงเพราะกระทำการโดยประมาท ตัดสินจำคุก 3 ปี (หนังสือพิมพ์ข่าวสด)

การถูกทำร้ายร่างกาย และการถูกตัดสินจำคุกเป็นการถูกสังคมลงโทษอย่างรุนแรง ต่อการปฏิบัติหน้าที่ของแพทย์ ทั้งๆ ที่ไม่มีแพทย์คนไหนจงใจอยากให้คนไข้ไม่สุขสบาย ไม่หายจากโรคหรือเสียชีวิต จากปัญหา หรือความผิดพลาดต่างๆ

แพทย์ไม่ใช้สัพพัญญู การแพทย์ไม่ใช่สิ่งมหัศจรรย์ที่อยู่นอกเหนือกฎแห่งธรรมชาติ แม้ป้องกันเต็มที่ เหตุการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ก็อาจเกิดขึ้นและไม่เฉพาะการแพทย์ของเมืองไทย แต่เป็นการแพทย์ทั่วโลก

การรักษาคนไข้ไม่หาย การรักษาคนไข้ไม่เป็นไปดังความต้องการของคนไข้และญาติ การรักษาคนไข้แล้วคนไข้และญาติไม่พึงพอใจ การรักษาแล้วคนไข้ตาย ไม่ได้หมายความว่าแพทย์เป็นคนเลว คนทำผิดเสมอไป น้อยรายที่เกิดจากแพทย์มีสันดานชั่ว ละโมบ ไม่ระมัดระวัง ประมาท ฯลฯ ส่วนใหญ่เป็นปัญหาของระบบ ที่เอื้อให้เกิดปัญหาตามมาด้วยการลงโทษแพทย์ ยกตัวอย่างเช่น

นโยบายการเมือง ตั้งแต่ 30 บาทรักษาทุกโรค จนถึงรักษาฟรีทุกโรค ส่งผลให้จำนวนคนไข้เพิ่มมากขึ้น จนไม่เหมาะสมกับจำนวนผู้ให้บริการ การทำงานด้วยความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า ส่งผลให้เกิดปัญหาและความผิดพลาดเพิ่มขึ้น

ความล้มเหลวของนโยบายกระทรวงสาธารณสุขในด้าการผลิตและการกระจายกำลังทำให้ขาดแคลนแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ที่เป็นด่านหน้าในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ ผู้ที่ออกปฏิบัติงานในชนบท ส่วนใหญ่เป็นผู้น้อย ด้อยทั้งความรู้และประสบการณ์

ปัญหาเศรษฐกิจของประเทศ ส่งผลให้งบประมาณทางด้านสาธารณสุขมีน้อย งบในการจัดซื้อเครื่องไม้เครื่องมือที่ทันสมัยไม่เพียงพอ โรงพยาบาลหลายแห่ง อย่าว่าแต่งบประมาณปรับปรุงสถานที่เลย แม้แต่อุปกรณ์สำคัญในการช่วยรักษาชีวิตคนไข้ที่มีราคาแพง ก็ยังไม่อาจจัดหามาได้

ปัญหาการจัดสรรงบประมาณทางสาธารณสุข ตามรายหัวของประชาชนลงสู่โรงพยาบาลระดับต่างๆ ที่ยังไม่เป็นธรรม ทำให้หลายโรงพยาบาลต้องรัดเข็มขัด เพื่อความอยู่รอด

ปัญหาขาดแคลนแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ในระบบราชการ เนื่องจากมีแรงจูงใจและความกดดันทำให้แพทย์ลาออกจากราชการ ทำให้โรงพยาบาลรัฐหลายแห่งขาดแคลนแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ปัจจุบันยังไม่มีการแก้ไขปัญหานี้อย่างจริงจัง แต่แก้โดยการผลิตแพทย์เพิ่ม ซึ่งเกิดคำถามว่า ปริมาณที่เพิ่มนั้นมาพร้อมกับคุณภาพหรือไม่

ความไม่เท่าเทียมกันของความเจริญระหว่างเมืองกับชนบทและการขาดสวัสดิการที่จำเป็นเป็นเหตุผลหนึ่งที่ทำให้แพทย์ในชนบทขาดแคลน อย่าว่าแต่แพทย์เลย คนทั่วไปถ้าเป็นไปได้ก็อยากเลือกอยู่ในเมืองที่มีความเจริญ มีการศึกษาที่ดีให้ลูกหลาน

ปัญหาค่านิยมของสังคมที่เปลี่ยนไป อาชีพแพทย์ไม่ได้เป็นอาชีพที่มีเกียรติ ฝากผีฝากไข้เชื่อถือได้ เท่าสมัยก่อน มีตัวอย่างของการฟ้องร้อ